Leczenie odleżyn zawsze należy skonsultować z pielęgniarką opieki domowej lub lekarzem.
Aby gojenie odleżyn mógło przebiegać prawidłowo należy wyeliminować możliwie największą liczbę czynników, które opóźniają lub hamują gojenie.
W pierwszej kolejności należy:
- usunąć przyczynę, która spowodowała powstanie odleżyny,
- ocenić stan rany – to wykonuje pielęgniarka, ewentualnie lekarz,
- oczyścić ranę z martwicy – to wykonuje lekarz chirurg (również w trakcie wizyty domowej) lub pielęgniarka specjalistka pielęgniarstwa chirurgicznego,
- oczyścić ranę z infekcji bakteryjnej – to wykonuje pielęgniarka przy pomocy preparatów i opatrunków specjalistycznych.
1. Metody oczyszczania rany
- chirurgicznie – daje natychmiastowy efekt. Może być wykonywana w warunkach domowych, w gabinecie poradni chirurgicznej lub w oddziale chirurgicznym (szpital),
- na drodze autolitycznej – z zastosowaniem opatrunków specjalistycznych aktywnych np hydrokoloidy, hydrożele, poliuretany,
- biochirurgicznie – oczyszczanie rany poprzez przykładanie larw muchy Lucilla Sericata.
2. Leczenie odleżyn
OPATRUNKI TRADYCYJNE – (gaza, gazik, plaster, bandaż, lignina) sprawdzają się w leczeniu tzw. ran ostrych powstałych z przyczyn mechanicznych: rany cięte, otarcia, skaleczenia i ran czystych: rany pooperacyjne.
Ich zaletą jest duża przepuszczalność co pozwala w krótkim czasie wysuszyć ranę, przyspieszyć tworzenie strupa.W ranie suchej, która jest pokryta strupem lub opatrzona tradycyjnym opatrunkiem gazowym, parowanie jest nieograniczone a temperatura gwałtownie maleje i rzadko jest wyższa niż 28°C. Do takiego ochładzania rany dochodzi również podczas każdej zmiany opatrunku. Aby ponownie ocieplić ranę potrzeba ok. 3 godzin.
Przez lata stosowano różne sposoby leczenia odleżyn. Nasze wieloletnie doświadczenie zawodowe pokazało, że do mało skutecznych metod należą: opatrunek tradycyjny (gazowy), pędzlowanie rany fioletem gencjany, smarowanie maściami, kremami, żelami oraz różnymi „cudownymi środkami” typu: siemię lniane, białko jaja kurzego, itp.
Wybierając sposób leczenia odleżyny proponujemy skorzystać z opatrunków specjalistycznych.
OPATRUNKI SPECJALISTYCZNE – takie opatrunki utrzymują ranę w wilgotności (nie pozwalają jej wyschnąć, nie przyklejają się do rany), najczęściej nasączone są preparatem bakteriobójczy, wchłaniają wydzielinę z rany, likwidują nieprzyjemny zapach, goją.
Opatrunki specjalistyczne to nowoczesna, efektywna i ekonomiczna (oszczędna finansowo) metoda leczenia ran przewlekłych.
Opatrunek specjalistyczny spełnia warunki szybkiego gojenia rany poprzez:
- wilgotne środowisko – w naturalny sposób oczyszcza ranę, zmniejsza ból, przyspiesza odnowę uszkodzonych i tworzenie nowych tkanek, przyspiesza rozwój naczyń krwionośnych. Wilgotne leczenie ran pozwala nowym komórkom przesunąć się z brzegu rany w jej głąb charakterystycznym ruchem skokowym tzw. „żabim skokiem”.Wilgotność utrzymuje się dzięki wydzielinie z rany, która zawiera substancje pomagające w gojeniu: proteiny, metabolity, elektrolity oraz 3x większą liczbę antyciał.
- obniżone pH – większa kwasowość rany hamuje namnażanie się bakterii,
- szczelne zamknięcie – chroni ranę przed bakteriami i uszkodzeniami mechanicznymi, utrzymuje wilgotność,
- stała temperatura (na poziomie ok. 37°C) – przyspiesza tworzenie nowych, zdrowych komórek i odnowienie (odbudowanie) uszkodzonych tkane (najkorzystniejsza temperatura do tworzenia nowych komórek – 35 – 38°C),
- częstotliwość zmiany opatrunku co 3 – 7 dni. Poprawia to komfort psychiczny i fizyczny osoby z odleżyną poprzez: łatwość zmiany opatrunku (nie przykleja się do rany), mniejszy ból, brak przykrego zapachu, niższe koszty leczenia,
- opatrunki specjalistyczne w dużym asortymencie są refundowane przez NFZ, opatrunki tradycyjne nie są refundowane!
Reasumując, opatrunek specjalistyczny posiada zalety:
-
- wchłania wysięk z rany,
- nawilża jej powierzchnię,
- nie przykleja się do rany,
- stanowi ochronę przed dostaniem się bakterii do rany,
- jest wodoodporny,
- pozwala przenikać parze wodnej („oddycha”),
- utrzymuje wymaganą temperaturę na powierzchni rany do jej gojenia,
- skraca czas leczenia, zmniejsza powikłania i obniża koszty leczenia.
3. Porównanie kosztów leczenia ran przewlekłych metodą tradycyjną (opatrunki gazowe) i metodą nowoczesną (opatrunki specjalistyczne)
Przedstawiamy Państwu różnice finansowe w zastosowaniu metody leczenia odleżyn tradycyjnej i nowoczesnej.
METODA TRADYCYJNA
Koszt zmiany opatrunku 1x dziennie – gdyby leczenie trwało 54 dni.
NAZWA | ILOŚĆ sztuk |
CENA ZA SZT PLN | WARTOŚĆ |
Gaziki jałowe 100szt(10X10) | 11 | 6,94 | 76,34 |
10 %NaCl a 10ml ( 1op 100amp) | 6 | 64,49 | 386,94 |
Solcoseryl żel tuba 20g | 15 | 13,92 | 208 |
Solcoseryl maść tuba 20g | 15 | 13,92 | 208 |
Iruxol tuba 20g | 10 | 47,00 | 470 |
2% Argosulfan tuba | 20 | 7,42 | 148 |
Hepafix op 10m | 5 | 18,17 | 90,85 |
Rękawiczki | 108 | 0,43 | 46,44 |
Strzykawki 20ml | 54 | 0,11 | 5,94 |
Igła jednorazowa | 54 | 0,05 | 2,7 |
Całkowity koszt: 1643,21 PLN
METODA NOWOCZESNA
Koszt zmiany opatrunków 1x dziennie, okres leczenia trwał 54 dni
NAZWA | ILOŚĆ sztuk |
CENA ZA SZT PLN | WARTOŚĆ |
Sol.Ringeri a 250ml | 27 | 1,4 | 37,80 |
0,9 % NaCl a 250 ml | 27 | 1,53 | 41,31 |
Gaziki jałowe(100szt 10X10) | 6 | 6,93 | 41,64 |
Sorbalgon (10X10) | 10 | 7,66 | 76,66 |
Sorbalgon (5X5) | 5 | 2,88 | 14,00 |
Hydrosorb (10X10) | 20 | 11,57 | 231,4 |
Tender Wet 24 (10X10) | 29 | 8,61 | 249,69 |
Hydrocoll sacral | 6 | 27,62 | 165,72 |
Hepafix ( 10 m ) | 4 | 18,17 | 72,68 |
Strzykawka 20ml | 54 | 0,11 | 5,94 |
Rękawiczki | 108 | 0,43 | 46,44 |
Igła jednorazowa | 54 | 0,05 | 2,7 |
Całkowity koszt: 965,98 PLN
Koszty poniesione w trakcie prowadzenia monitoringu były obliczone na podstawie dostępnych cen pochodzących z apteki szpitalnej.
Koszt metody tradycyjnej (przypuszczalnie) – 1643,21 PLN
Koszt 1 zmiany opatrunku – 30,43 PLN
Koszt metody nowoczesnej – 965,98 PLN
Koszt 1 zmiany opatrunku – 17,89 PLN
(dane uzyskane dzięki firmie Hartmann)
4. Jeżeli nadal jesteś przekonana/y do opatrunków tradycyjnych (gazowych) to przedstawiamy preparaty, które możesz zastosować w leczeniu odleżyn bez martwicy (martwicę zawsze należy usunąć).
- OCTENISEPT (dostępny w aptekach bez recepty) – odkaż nim ranę, następnie nawilż (nasącz) nim gazik/i i przyłóż na ranę (stwórz środowisko wilgotne przyspieszające gojenie odleżyny). Zmieniaj opatrunek 2 – 3 x dziennie w zależności od objętości wysięku z rany (przy dużym – 3 x dz., przy małym – 2 x dz),
- zawsze po odkażeniu rany i jej osuszeniu, skórę wokół rany nawilż / natłuść stosując łatwodostępne środki np: wazelinę, maść z witaminą A, itp,
- jeżeli rana jest duża, drżąca w głąb, posiada tzw kieszenie, sącząca, skóra wokół rany jest zaczerwieniona (może to być objaw zakażenia rany), wtedy przemyj ranę OCTENISEPTEM w kieszenie powkładaj gaziki nasączone specyfikiem, ranę przykryj gazikiem/ami z wazeliną / maścią z wit. A (m. in. zapobiegnie wysychaniu rany),
- inna opcja: na ranę / w kieszenie przykładamy / wkładamy gaziki z maścią BETADINE / POLSEPTOL (leki dostępne w aptece na receptę), które jeszcze dodatkowo możesz namoczyć OCTENISEPTEM (cały czas miej na uwadze wilgotne środowisko w ranie). Zmiana takiego opatrunku powinna być co najmniej 3x dziennie,
- pamiętaj o częstej zmianie opatrunku,
- nie używaj do przemywania rany jednocześnie soli fizjologicznej (0,9% NaCl) z Octeniseptem, Betadiną, Polseptolem (to inna grupa specyfików).
Porady udzieliły pielęgniarki „Panaceum“
mgr Beata Czekała
mgr Dorota Czajka